علائم ناباروری در مردان

امروزه یکی از عواملی که به‌شدت خانواده‌ها را تحت تاثیر قرار داده است و درگیری‌های فکری زیادی ایجاد کرده، مسئله‌ی نا‌باروری است. تست‌ها و روش‌های بسیاری جهت تشخیص نا‌باروری مردان و زنان وجود دارد که توسط متخصصان و اورولوژیست‌ها‌ انجام گرفته و نتیجه تفسیر می‌شود.در ناباروری حدود 35% احتمال دارد که علت ناباروری از جانب مرد باشد.در مرد نابارور ممکن است:

• تعداد اسپرم برای بارور کردن تخمک کافی نیست (تعداد کم باشد).
• اسپرم‌ها متحرک نباشند و یا شکل اسپرم‌ها غیر‌طبیعی باشد.
• در دستگاه تناسلی او انسداد داشته باشد که باعث می‌شود اسپرم خارج نشود.

معاینات اولیه ناباروری

معاینات ناباروری مردان با مراجعه به اورولوژیست شروع ‌می‌شود. پزشک در جلسۀ معاینه، سوال‌هایی را مطرح می‌کند تا سابقۀ پزشکی مرد را در اختیار داشته باشد. پزشک دربارۀ مواردی مانند سوابق جراحی، بیماری‌های مزمن، داروهای مصرفی، مشکلات جنسی، سابقۀ بیماری‌های آمیزشی یا سبک زندگی و مصرف سیگار یا مواد مخدر از شما خواهد پرسید. همچنین ممکن است بیضه‌های مرد را برای بررسی مشکلات احتمالی معاینه کند. با معاینه ‌می‌توان واریکوسل را تشخیص داد،اندازۀ بیضه‌ها را نیز بررسی کردو به احتمال وجود مشکلات هورمونی پی برد. برای ارزیابی وضعیت اسپرم، یک آزمایش اسپرم تجویز می‌شود. انجام این آزمایش و سایر آزمایش‌های تجویزی به تشخیص زودتر علل ناباروری سرعت ‌می‌بخشد.

در مرحله ابتدایی تشخیص ناباروری یعنی انجام معاینات فیزیکی، درصورتی‌که احتمال اختلال دردستگاه تناسلی مردوجود داشته باشد، پزشک تست‌‌‌های تکمیلی زیر را برای شناسایی اختلال وعلت ناباروری توصیه می‌کند:

تست ‌های تصویربرداری:

• سونوگرافی بیضه:

انجام سونوگرافی بیضه یکی از روش‌های تشخیص ناباروری مردان است. در سونوگرافی بیضه با استفاده از امواج فراصوت، عکس‌‌‌هایی تهیه می‌شود که به شناسایی انسداد مجرای انزال، انزال پس‌رونده (ورود مایع منی به داخل مثانه به جای خروج آن از اندام تناسلی) و مشکلات دیگر در بیضه‌ها و ساختار‌‌های پشتیبان آن کمک می‌کند.

• سونوگرافی از طریق مقعد:

از سونوگرافی مقعدی، بیشتر برای مشاهده‌ی پروستات مرد و بافت‌های احاطه‌کننده‌ی آن استفاده می‌گردد. پزشک سوزن نازکی را وارد مقعد می‌کند تا وضعیت پروستات را بررسی کند و وجود هرگونه انسداد در لوله‌های حمل‌کننده‌ی مایع منی (مجرای انزال و کیسه‌های منی) را شناسایی کند.

• سیستوسکوپی:

سیستوسکوپی، روش مورد استفاده برای بررسی مثانه، پروستات و مجاری ادرار است. در این روش پزشک از لوله‌ای توخالی که مجهز به لنز است استفاده می‌کند. در صورتی که در اثر انسداد مجاری، مایع منی و اسپرم خارج نگردد، از این روش برای برطرف کردن انسداد استفاده می شود تا انتقال اسپرم به درستی صورت گیرد.

• وازوگرافی:

وازوگرافی، یک تست تهاجمی برای بررسی وجود انسداد است. در این روش برشی در کیسه‌های بیضه ایجاد شده و یک رنگ مخصوص به داخل رگ وابران و بیضه‌ها تزریق می‌شود و با استفاده از اشعه‌ی ایکس هرگونه انسداد یا تراوش اسپرم در رگ وابران مشخص می‌گردد.

• بیوپسی بیضه (نمونه برداری از بیضه):

در روش بیوپسی بیضه یا نمونه برداری بیضه، نمونه‌‌های بسیار کوچکی از بافت بیضه به وسیله یک سوزن جدا شده و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج بیوپسی بیضه نشان می‌دهد که آیا تولید اسپرم طبیعی است یا خیر. در صورتی که نتیجه‌ی بیوپسی بیضه طبیعی باشد، احتمالاً مشکل ناباروری فرد، انسداد مسیر انتقال اسپرم و یا مشکلات دیگر است.
در صورتی که تشخیص ناباروری با روش های ذکر شده در بالا انجام نگرفت، پزشک از روش های دیگری مانند انجام آزمایش اسپرموگرام، آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون ها، آزمایش ادرار و تست های ژنتیکی برای بررسی دقیق تر علت ناباروری استفاده می کند.​

• آزمایش اسپرم

آزمایش اسپرموگرام اولین آزمایشی است که از مرد خواسته می‌شود تا نمونه منی را در یک ظرف استریل تهیه کند. این آزمایش اطلاعات زیادی در مورد کمیت و کیفیت مایع منی و اسپرم در اختیار پزشک قرار می‌دهد.
برخی از مواردی که در این آزمایش ارزیابی می‌شود عبارتند از:

1. حجم مایع منی
2. تعداد کل اسپرم در نمونه مایع منی
3. تعداد اسپرم در هر میلی لیتر منی
4. میزان اسپرم‌های در حال حرکت
5. میزان اسپرم‌های با شکل طبیعی

این آزمایش همچنین می‌تواند عفونت در سیستم تولید مثل را نشان دهد.نمونه منی باید طی یک ساعت پس از جمع‌آوری، بررسی شود. برای تهیه نمونه در دو روز متفاوت با فاصله بیش از دو ماه، احتمالاً باید دو بار مراجعه کنید، زیرا نمونه‌های مایع منی یک مرد می‌تواند در زمان‌های مختلف متفاوت باشد.انجام دو بار آزمایش باعث می‌شود که احتمال اشتباه کم شود. لازم به ذکر است برای انجام این آزمایش لازم است که 2 تا 7 روز انزال انجام نشود.

• اندازه‌گیری سطح هورمون‌ها

هورمون‌ها، تولید اسپرم را کنترل می‌کنند همچنین هورمون‌ها در مردان تمایل و توانایی انجام رابطه جنسی ایجاد می‌کنند. میزان کم یا زیاد این هورمون‌ها می‌تواند در تولید اسپرم یا در رابطه جنسی اختلال ایجاد کنند. دو هورمون مهم برای تولید مثل،FSHو تستوسترون هستند. پزشک ممکن است آزمایش خون هورمونی برای مرد نابارور درخواست نماید تا بررسی کند که آیا سطح این هورمون‌ها در بدن در حد نرمال است یا نه؟ در صورت وجود مشکل، پزشک ممکن است سایر هورمون‌ها، از جملهLH، استرادیول و پرولاکتین را بررسی کند.

سایر آزمایشات که ممکن است در اکثر مردان لازم نباشد:

اگر نتایج آزمایش آنالیز مایع منی طبیعی نباشد، ممکن است لازم باشد آزمایش‌های بیشتری توسط پزشک انجام شود یا اینکه آقا به یک متخصص ارولوژی ارجاع شود. این تست‌ ها عبارتند از :

1. آزمایش رنگ آمیزی اسپرم:برای بررسی اسپرم زنده در نمونه منی
2. آزمایش آنتی بادی‌های ضد اسپرم:در مواردی که تحرک اسپرم به شدت مختل باشد.
3. کشت مایع منی:در صورتی که در اسپرم عفونت وجود داشته باشد.
4. تست بررسی DNA اسپرم

اگر آزمایش‌هایی را که در بالا توضیح داده شد انجام شود، اما علت ناباروری در مرد مشخص نشود، ممکن است انجام آزمایش‌های اضافی لازم باشد.اگر تعداد اسپرم بسیار کم باشد یا تعداد اسپرم صفر باشد، لازم است یک آزمایش ژنتیکی انجام شود تا مشخص گردد که آیا از جهت کروموزومی فرد طبیعی است یا نه؟ آزمایش ژنتیکی نشان می‌دهد که آیا این اختلال به فرزند هم منتقل می‌شود یا خیر؟

• سایر آزمایش‌ها

پزشک اورولوژیست ممکن است برای بررسی وجود عفونت مجاری ادرار که می‌تواند در ناباروری مرد نقش داشته باشد، آزمایش ادرار درخواست کند. درصورتی‌که در ادرار اسپرم وجود داشته باشد، ممکن است پزشک به انزال پس‌گرد مشکوک شود، زیرا در این عارضه بخشی از اسپرم وارد مثانه می‌شود. این عارضه معمولاً به دلیل اختلال در دریچه‌های مثانه و به خاطر عمل جراحی در گذشته اتفاق می‌افتد.همچنین در صورت وجود نداشتن اسپرم در آزمایش اسپرم، پزشک برای بررسی انسداد لوله‌های بیضه، درخواست سونوگرافی یا رادیوگرافی می‌کند. پزشک ممکن است برای بررسی احتمال وجود واریکوسل، علاوه بر معاینات، سونوگرافی از بیضه را نیز توصیه کند. در این روش پزشک با اطمینان می‌تواندمشکل واریکوسلرا تشخیص دهد.

• صفر بودن تعداد اسپرم یا آزوسپرمی
  تاریخ انتشار : 1392-05-24تاریخ بروز رسانی : 1403-09-25


• روشهای تشخیصی در ناباروری مردان
  تاریخ انتشار : 1396-08-14تاریخ بروز رسانی : 1402-07-07


• امکان باروری در آزواسپرمی انسدادی چقدر است؟
  تاریخ انتشار : 1400-07-13تاریخ بروز رسانی : 1403-10-02


• روشهای استحصال اسپرم (Sperm Retrieval)
  تاریخ انتشار : 1401-10-03تاریخ بروز رسانی : 1402-07-22


• آزوسپرمی چیست؟
  تاریخ انتشار : 1399-01-27تاریخ بروز رسانی : 1402-07-09