مراقبت های قبل و بعد از جراحی باز پروستات

غده پروستات در لگن مردان و زیر مثانه قرار دارد. پروستات مجرای ادرار را که ادرار را از مثانه به آلت تناسلی منتقل می کند احاطه کرده است. بیماری های خفیف مربوط به پروستات معمولاً با استفاده از داروهای مخصوص قابل درمان هستند؛ اما برخی از بیماری های هایپرپلازی و سرطان پروستات نیاز به جراحی دارند. پزشک معالج با توجه به نوع بیماری و سرطان و عوامل مؤثر دیگر که می توانند برای بیمار خطرساز باشند، اقدام به انتخاب یک روش برای درمان می نماید. پروستاتکتومی یک عمل جراحی برای برداشتن بخش یا کل غده پروستات است و معمولاً به عنوان درمانی برای سرطان پروستات استفاده می شود. این نوع جراحی با اهداف گوناگونی صورت می‌گیرد که معمولاً پزشک با توجه به وضعیت بیمار نحوه انجام آن را تشخیص می‌دهد. به عنوان مثال در صورت داشتن سرطان پروستات هدف اصلی، خارج کردن و از بین بردن بافت سرطانی است. همچنین در صورت حجیم شدن پروستات، هدف جراح بازگرداندن جریان نرمال ادراری و حذف بافت پروستات خواهد بود. پروستاتکتومی می تواند بسته به شرایط فرد از چند طریق انجام شود. به‌طورکلی جراحی پروستات باز، روشی کاملاً ایده‌آل برای جراحی پروستات دارای حجم خیلی بالا است. پروستاتکتومی باز معمولاً برای مردانی توصیه می‌شود که دارای علائم ادراری شدید بوده و غده‌ی پروستات آنها بسیار بزرگ شده است. بزرگی پروستات به نام بزرگی خوش‌ خیم پروستات یا BPH شناخته می‌شود. این جراحی کل پروستات را برنمی‌دارد و با اینکه به‌صورت پروستاتکتومی رادیکال انجام می‌شود؛ اما تنها بخش مسدود کننده‌ی پروستات که موجب احتباس ادرار شده است را جدا می‌کند.

دلایل انجام جراحی پروستات

جراحی برای برداشتن کامل یا قسمتی از پروستات پروستاتکتومی نیز نام دارد. یکی از دلایل عمده‌ی انجام جراحی پروستات سرطان و یا بزرگی پروستات است. در ادامه دلایل دیگر انجام جراحی پروستات را با هم مرور می‌کنیم:

1. درمان بیماری
2. حفظ جریان ادراری بیمار
3. به حداقل رساندن عوارض بیماری

روش انجام جراحی باز پروستات

پیش از جراحی، تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد یعنی در طول عمل هوشیار نخواهید بود و یا ممکن است که از بیهوشی نخاعی استفاده شود بطوری که در حین جراحی هوشیار هستید؛ اما دردی را احساس نمی‌کنید.

جراحی رادیکال پروستاتکتومی باز

جراح، برشی را در پایین شکم از زیر ناف تا بالای استخوان شرمگاهی ایجاد می‌کند. در موارد نادر این برش بین مقعد و کیسه بیضه (جراحی پرینه‌آل) ایجاد می‌شود. پس از برش با دقت غده پروستات از رشته‌های عصبی و رگ‌های خونی اطراف، جراح پروستات را همراه با بافت‌های مجاور جدا می‌کند. در نهایت محل برش بخیه زده می‌شود.

جراحی پروستاتکتومی باز ساده

پس از بیهوشی، پزشک سیستوسکوپی را انجام می‌دهد. یک اسکوپ انعطاف‌پذیر (سیستوسکوپ) از طریق آلت تناسلی به داخل هدایت می‌شود تا بتوان درون مجرای ادرار، مثانه و ناحیه‌ی پروستات را مشاهده کرد. سپس پزشک یک لوله (کاتتر فولی) را در داخل آلت تناسلی قرار می‌دهد که تا مثانه امتداد پیدا می‌کند. این لوله ادرار را در حین عمل تخلیه می‌کند. پزشک برشی را در پایین ناف ایجاد می‌کند و بسته به روش مورد استفاده توسط پزشک، ممکن است نیاز به ایجاد برشی در مثانه برای رسیدن به پروستات باشد. اگر مبتلا به فتق یا مشکلات مثانه باشید، ممکن است پزشک از این جراحی برای درمان این مشکلات نیز استفاده کند. بعد از اینکه پزشک بخشی از پروستات که موجب بروز علائم شده است را برداشت، ممکن است یک یا دو لوله‌ی تخلیه موقت در داخل سوراخ‌هایی در پوست نزدیک به محل جراحی قرار داده شود. یک لوله مستقیماً وارد مثانه می‌شود (لوله سوپراپوبیک) و لوله‌ی دیگر وارد ناحیه‌ای می‌شود که پروستات از آنجا برداشته شده است.

مراقبت های قبل از جراحی باز پروستات

جراحی پروستات در بیمارستان انجام می‌شود و نیاز به چند روز بستری دارد. قبل از عمل توسط متخصصین بیهوشی ویزیت شده و توصیه‌های لازم به بیمار داده می‌شود. جراحی پروستات همراه با قدری خونریزی است. احتمال خونریزی در افرادی که آسپرین مصرف می‌کنند یا برای پا درد یا درد مفاصل دارو دریافت می‌کنند، بیشتر است. مصرف این داروها را بایستی ده روز قبل از جراحی پروستات از طریق مجرا متوقف شود. توجه داشته باشید که هرگونه داروی خاص مصرفی را به پزشک خود اطلاع دهید.

مراقبت های بعد از جراحی باز پروستات

بعد از پایان جراحی پروستات معمولاً شما ١ الی ٢ ساعت در اتاق ریکاوری خواهید ماند. پس از به هوش آمدن کامل و مساعد شدن حال عمومی به بخش بستری منتقل می‌شوید. سوندی که در داخل مجرای شما قرار داده شده است ١ یا ٢ روز باقی می‌ماند. ممکن است در طول این دو روز مثانه شما مرتباً توسط محلولی شست‌وشو داده می‌شود. این کار برای شستن خونریزی‌های محل عمل می‌باشد و در اکثر اوقات ۴٨ ساعت پس از جراحی پروستات ادرار شما کاملاً شفاف خواهد بود.تا موقعی که سوند در مجرای شما قرار دارد، قدری احساس ناراحتی خواهید داشت و گاهی مثانه شما منقبض شده و در زیر شکم احساس درد خفیف خواهید کرد. در موارد درد شدید، داروهای مسکن برای شما تجویز خواهد شد. معمولاً روز سوم بعد از جراحی پروستات، سوند مجرا بیرون آورده شده و در صورت ادرار رضایت‌بخش، بیمار مرخص خواهد شد. گاهی بیمار احساس می‌کند که کنترل کامل ادرار خود را ندارد و مقداری سوزش، احساس فوریت برای دفع ادرار و چند قطره خون در داخل ادرار دارد. این مشکلات معمول پس از چند هفته برطرف می‌شود. این مدت‌زمان برای برطرف شدن التهاب و ترمیم حفره پروستات بریده شده است.

مراقبت در منزل بعد از جراحی پروستات

پزشک احتمالاً توصیه می کند تا چند هفته پس از عمل جراحی بزرگی پروستات تا حد امکان استراحت کنید. برای بازگشت به روال قبلی صبور بوده و این نکات را به خاطر داشته باشید:

• در منزل به طور مرتب راه بروید، تحرک بدنی داشته باشید و از نشستن طولانی مدت (بیش از دو ساعت) خودداری کنید.
• هنگام دفع زور نزنید و با رعایت رژیم غذایی نظیر سبزیجات و میوه جات و یا با مصرف ملین طبق نظر پزشک، از بروز یبوست جلوگیری کنید. رژیم غذایی شما معمولی خواهد بود، مگر اینکه پزشک تان نظر دیگری داشته باشد.
• مایعات زیادی بنوشید (8 تا 10 لیوان) تا ادرار رقیق شود. از آب، چای کمرنگ، آب کمپوت (سیب، گلابی، آناناس) استفاده کنید و برای مدتی از آبمیوه های خام استفاده نکنید. از مصرف غذاها و نوشابه های محرک سیستم عصبی مثل کافئین (قهوه و نوشابه سیاه) و الکل خودداری کنید.
• 4 تا 6 هفته از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و فعالیت های خود را به مرور افزایش دهید.
• مرتب با ورزش هاش پرینه مثل جمع کردن و شل کردن عضلات باسن و ایستادن و نشستن، عضلات ناحیه باسن را تقویت کنید (10 بار در ساعت). هر روز دوش بگیرید و برای تسکین ناراحتی ناحیه پرینه، از لگن آب گرم طبق نظر پزشک استفاده کنید.
• هنگام ادرار کردن جریان ادرار را قطع و وصل کنید. این کار به تقویت اسفنکترها و کنترل ادرار کمک می کند.
• تا مدتی ممکن است بی اختیاری ادرار داشته باشید. این امری طبیعی است، بنابراین نگران نباشید. این نوع بی اختیاری مدتی طول می کشد و به مرور برطرف خواهد شد.
• هشت هفته بعد از جراحی مجاز به فعالیت جنسی هستید.
• تعویض پانسمان در منزل یا درمانگاه باید با روش استریل انجام شود.
• داروهای تجویز شده را به موقع استفاده کنید و مقدار آن را کم و زیاد نکنید. چنانچه مصرف دارویی را فراموش کردید، اگر نزدیک به ساعت بعدی است آن را نخورید و داروی ساعت بعدی را مصرف کنید.
• اندازه گیری دمای بدن از راه مقعد، تنقیه، رکتال تیوب (لوله مخصوص دفع گاز از روده) و شیاف ممنوع می باشد.
• در صورت پیدایش نشانه هایی مثل بسته شدن راه ادرار، احساس پری در مثانه، احساس نیاز به دفع ادرار، اسپاسم (گرفتگی عضلات) مثانه، نشت ادرار اطراف سوند، کاهش ادرار یا قطع ادرار در کیسه به مدت 4 ساعت و علائم عفونت ادراری شامل تب، لرز، گیجی و بی قراری فوراً به جراح خود گزارش دهید.
• از رانندگی در جاده های پر دست انداز خودداری کنید و حد مجاز رانندگی حداکثر 2 ساعت می باشد.

عوارض جراحی پروستات

• خونریزی شدید
• عفونت مجرای ادرار
• بی‌اختیاری ادرار
• ارگاسم خشک
• اختلال نعوظ (ناتوانی جنسی)
• تنگی مجرای ادرار یا گردن مثانه

• انواع روش های جراحی پروستات و عوارض آنها
  تاریخ انتشار : 1400-01-10تاریخ بروز رسانی : 1403-05-23


• درمان بزرگی پروستات بدون جراحی
  تاریخ انتشار : 1402-01-05تاریخ بروز رسانی : 1403-06-04


• روشهای درمان بزرگی خوش خیم پروستات
  تاریخ انتشار : 1399-11-25تاریخ بروز رسانی : 1403-05-12


• علائم بزرگی پروستات
  تاریخ انتشار : 1399-11-24تاریخ بروز رسانی : 1402-07-11


• رژیم غذایی مناسب برای محافظت از سلامت پروستات
  تاریخ انتشار : 1401-12-03تاریخ بروز رسانی : 1403-05-17